یکی از وقایع مهم تاریخ معاصر ایران وقوع کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ است که دولت انگلستان به دلایلی چند از قبیل عدم تصویب قرارداد ۱۹۱۹ توسط مجلس ، جلوگیری از نفوذ روسیه کمونیستی در ایران و حفظ منافع خود در هندوستان نقش اصلی را در کودتا ایفا می‌کرد. دولت انگلستان از این راه سعی بر اجرای مفاد قرارداد توسط عناصر دست‌نشانده خود در ایران داشت و بدین منظور ابتدا سیدضیاءالدین طباطبایی را که روزنامه‌نگار بود به عنوان مهره اصلی برگزید و مقدمات کودتا را با مشورت و مذاکره با وی فراهم نمود و سپس رضا میرپنج را به عنوان فرمانده قزاقها و فرد نظامی کودتا انتخاب نمود. سرانجام در سحرگاه سوم اسفند ۱۲۹۹ قزاقها به فرماندهی رضاخان میرپنج وارد تهران شدند و با مختصر زدوخوردی با ژاندارمری، تهران را براساس تبانیهای قبلی تصرف کردند. سپس کودتاچیان تصمیمات بعدی خود را مثل انتشار اعلامیه‌هایی با مضمون اعلام حکومت نظامی، دستگیری افراد موردنظر، لغو ظاهری قرارداد ۱۹۱۹ و…. به منصه ظهور رساندند.
اسناد گزینش شده حاکی از شمه‌ای از وقایع در مورد فرمان انتصاب سیدضیاءالدین طباطبایی به ریاست وزرایی، درخواست لغو ظاهری قرارداد ۱۹۱۹، معرفی اعضای کابینه خود و انتصاب کلنل کاظم خان سیاح به حکومت نظامی تهران، اعلامیه معروف « حکم می‌کنم» صادره از سوی رضاخان رئیس دیویزیون قزاق، ممنوعیت فعالیت کلوپها و تئاترها، مقاله‌هایی از روزنامه‌های خارجی درباره دخالت داشتن انگلستان در کودتا و تصویبنامه به استخدام مستشاران خارجی می‌باشد.
