در دورهٔ صفویه شکنجه‌هایی اعمال می‌شده که بسیاری از آنها حتی در مقیاس زمان خود دهشتناک بوده‌است. شکنجه‌های دوران صفوی شامل انواع متفاوتی بود. تاریخ‌نگاران به دسته‌ای از خادمان شاهان صفوی اشاره می‌کنند که مجرمان را زنده‌زنده می‌خوردند.
حکومت صفویه
صفویان دودمانی ایرانی و شیعه بودند که در سال‌های ۸۸۰ تا ۱۱۰۱ هجری خورشیدی (برابر ۱۱۳۵–۹۰۷ قمری و ۱۷۲۲–۱۵۰۱ میلادی) بر ایران فرمانروایی کردند. بنیانگذار دودمان پادشاهی صفوی، شاه اسماعیل یکم است که در سال ۸۸۰ خورشیدی در تبریز تاجگذاری کرد و آخرین پادشاه صفوی، شاه سلطان حسین است که در سال ۱۱۰۱ خورشیدی از افغان‌ها شکست خورد و سلسلهٔ صفویان برافتاد.۴
دوره صفویه از مهم‌ترین دوران تاریخی ایران به شمار می‌آید، چرا که با گذشت نهصد سال پس از نابودی شاهنشاهی ساسانیان؛ یک فرمانروایی پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی نماید.
نظام قضایی ایران در دوران صفویه
حکومت صفویه نخستین حکومت مستقل ایرانی است که مذهب تشیع را به عنوان مذهب و نظام حقوقی رسمی کشور برگزید. در دوران صفویه سازمان قضایی به دو بخش عرفی و شرعی تقسیم می شد، بخش عرفی در برگیرنده رسیدگی به کارهای مانند کشتن و زد و خورد و تجاوز (کارهایی که وابسته به نگهداری نظم و امنیت و سازمان سیاسی بود) می شد و بخش شرعی در برگیرنده رسیدگی به دعاوی حقوقی و شرعی بود.
شکنجه‌های مجرمان در دوره صفویه
در دورهٔ صفویه شکنجه‌هایی اعمال می‌شده که بسیاری از آنها حتی در مقیاس زمان خود دهشتناک بوده‌است. شکنجه‌های دوران صفوی شامل انواع متفاوتی بود. در بعضی مواقع شکنجه‌های وحشیانه‌ای درمورد مخالفین اعمال می‌شد.
– آدم خواری در عصر صفویه
تاریخ‌نگاران به دسته‌ای از خادمان شاهان صفوی اشاره می‌کنند که مجرمان را زنده‌زنده می‌خوردند و یا نمونه‌های دیگری از مجازات‌ها مانند انداختن مجرمین جلوی سگان آدمخوار. چنین آمده‌است که بسیاری از این شکنجه‌ها و مجازات‌ها ریشه در رسوم قبایل چادرنشین ترک آسیای‌میانه‌ای داشت که از حامیان شاه اسماعیل صفوی بودند و او را در به قدرت رساندن یاری نمودند.
از جملهٔ این رسوم که این حامیان وارد نمودند، زنده‌خواری دشمنان و استفاده از جمجمهٔ دشمنان به‌عنوان جام بود. در دوران حکومت صفویان دستهٔ جلاد خام‌خوار وجود داشته‌است که به فرمان شاه، مقصرین را زنده‌زنده می‌خوردند. گاهی شاهان صفوی آنان را احضار کرده و دستور می‌دادند تا مجرمان را در جلوی چشمانش بدرند.
این دسته از آدم‌خواران که در دربار شاه عباس نگهداری می‌شدند «چیک» نام داشتند. نقل است که لشکر چهل‌نفری آدم‌خواران شاه عباس همه جا او را همراهی می‌کردند و قربانیان را می‌خوردند. کریم نجفی برزگر، استاد تاریخ صفوی، عنوان می‌کند که بسیاری از این اعمال تحت عنوان گسترش شیعه و اسلام توجیه می‌شد (به‌طورکلی صفویان تمایل داشتند که مشروعیت فرمانروایی خود و جانشینانشان را با اسلام توجیه کنند.
آدم‌خواران که در دربار شاه عباس نگهداری می‌شدند «چیک» نام داشتند
– زنده زنده پوست کندن مجرمان در عصر صفویان
از دیگر شکنجه‌ها و مجازات‌های دوران صفوی زنده زنده پوست کندن مجرمان و مخالفان و پُرکردن پوست آنان با کاه و یا آویزان کردن مخالفان و انداختن آنان جلوی سگ‌های آدمخوار بود. همچنین کندن اعضای بدن مخالفین، ریختن سرب داغ در گلوی مجرمین، جوشاندن مجرمین در روغن جوشان، ریختن باروت در لباس مجرم و منفجرکردن آن از دیگر شکنجه‌های رایج در آن دوران بود.
شاردَن، جهانگرد فرانسوی، این‌گونه نقل کرده‌است: روزی چند نفر را درنزد شاه صفی شمشیر می‌زدند. محمدتقی، از اهالی گناباد، که منجم دربار بود، حضور داشت و برای این‌که وحشیگری‌ها را نبیند چشمانش را بسته بود. شاه صفی متوجه این موضوع شد و بلافاصله دستور داد تا چشمان محمدتقی را از حدقه درآورند.
پیرقلی‌بیگ، فرستادهٔ شاه عباس به روسیه، پس از بازگشت به ایران، به دستور شاه زبان از حلقش بیرون آورده شد و چشمانش از حدقه بیرون آمد. نقل شده‌است که به فرمان شاه اسماعیل دوم، بیشتر کسانی که در مراسم مذهبیِ سَب شرکت داشتند، به‌عنوان مجازات قطعه‌قطعه شدند.
همچنین، با رعیت به‌مانند بردگان رفتار می‌شد و مطابق سیاستِ رسمی، آنها حق ترک زمین‌های کشاورزی را نداشتند. زمین‌داران بزرگ شامل علما، افرادی معمولاً برای بازگرداندن کشاورزان فراری دست به دامان دولت می‌شدند و رعایایی که فرار می‌کردند مجازات می‌شدند.
