یکی از مهمترین عوامل عقب ماندگی ایران عصر قاجار از دولتهای اروپایی را باید کمبود جمعیت و خالی بودن بخش اعظم این کشور از جمعیت دانست که دلیل عمده آن وجود بیماریهای همهگیر مانند طاعون و وبا بود.
شیوع این بیماریها بیشتر به واسطه عدم کنترل به موقع به وسیله تدابیری از جمله ایجاد قرنطینه بود.
قرنطینه به عنوان یکی از راههای جلوگیری از شیوع بیماری همواره از قدیم مورد توجه تمامی کشورهای پیشرفته بوده است. در ایران هم از گذشته با قرنطینه آشنا بودهاند؛ ولی هیچگاه اصول آن به صورت علمی، مؤثر و کارآمد اجرا نشده بود که دلایل مختلفی داشت.
در این میان، دو کشور روسیه و انگلیس به دلایل گوناگون مایل به ایجاد قرنطینه در مرزهای ایران، به خصوص در بنادر خلیج فارس، بودند. حجم فراوان مبادلات تجاری بین ایران و انگلیس و هممرزی ایران با کشور هندوستان، که مهمترین کانون اقتصادی بریتانیا در آن زمان بود، از جمله دلایل علاقه این کشور به ایجاد قرنطینه و جلوگیری از شیوع بیماریهای همهگیر در بنادر جنوبی ایران بود. روسیه نیز علاقهمند بود که در مرزهای خراسان و هندوستان با ایجاد قرنطینه بر اوضاع کنترل داشته باشد.