تورقی بر روزشمار سالهای مقاومت؛
فلسفه مهدویت از دیدگاه امام خمینی (ره)
امام خمینی (ره) فرمودند: البته آن پر کردن دنیا از عدالت، آن را ما نمیتوانیم پر بکنیم. اگر میتوانستیم، میکردیم، اما چون نمیتوانیم بکنیم ایشان باید بیایند. الآن عالم پر از ظلم است. شما یک نقطه هستید در عالم. عالم پر از ظلم است. ما بتوانیم جلوی ظلم را بگیریم، باید بگیریم؛ تکلیفمان است. ضرورت اسلام و قرآن است.
صبح امروز (۱۳۶۷/۰۱/۱۴) امام خمینی در دیدار جمعی از مسئولان و کارمندان وزارت پست و تلگراف و تلفن و خانوادهی شهدا، اسرا و مبارزان مسلمان لبنان و فلسطین با ایشان، دربارهی برداشتهای متفاوت از انتظار فرج صحبت کردند.
رهبر انقلاب منتظران فرج را در پنج دسته تقسیمبندی کرده، تلقی هر یک از آنان را دربارهی انتظار اینگونه بیان کردند: بعضیها انتظار فرج را به این میدانند که در مسجد، در حسینیه، در منزل بنشینند و دعا کنند و فرج امام زمان ـ سلاماللهعلیه ـ را از خدا بخواهند.
اینها مردم صالحی هستند که یک همچو اعتقادی دارند. اینها به تکالیف شرعی خودشان هم عمل میکردند و نهی از منکر هم میکردند و امربهمعروف هم میکردند، لکن همین، دیگر غیرازاین کاری ازشان نمیآمد و فکر این مهم که یک کاری بکنند، نبودند. یک دسته دیگری بودند که انتظار فرج را میگفتند این است که ما کار نداشته باشیم به اینکه در جهان چه میگذرد، بر ملتها چه میگذرد، بر ملت ما چه میگذرد؛ به این چیزها ما کار نداشته باشیم، ما تکلیفهای خودمان را عمل میکنیم، برای جلوگیری از این امور هم خود حضرت بیایند انشاءالله، درست میکنند؛ دیگر ما تکلیفی نداریم. تکلیف ما همین است که دعا کنیم ایشان بیایند و کاری به کار آنچه در دنیا میگذرد یا در مملکت خودمان میگذرد، نداشته باشیم. اینها هم یک دستهای، مردمی بودند که صالح بودند.
یک دستهای میگفتند که خوب، باید عالم پر از معصیت بشود تا حضرت بیاید؛ ما باید نهی از منکر نکنیم، امربهمعروف هم نکنیم تا مردم هر کاری میخواهند بکنند؛ گناهها زیاد بشود که فرج نزدیک بشود.
یک دستهای از این بالاتر بودند، میگفتند: باید دامن زد به گناهها، دعوت کرد مردم را به گناه تا دنیا پر از جور و ظلم بشود و حضرت ـ سلاماللهعلیه ـ تشریف بیاورند. این هم یک دستهای بودند که البته در بین این دسته، منحرفهایی هم بودند، اشخاص سادهلوح هم بودند، منحرفهایی هم بودند که برای مقاصدی به این دامن میزنند.
یک دسته دیگری بودند که میگفتند که هر حکومتی اگر در زمان غیبت محقق بشود، این حکومت باطل است و برخلاف اسلام است. آنها مغرور بودند. آنهایی که بازیگر نبودند، مغرور بودند به بعض روایاتی که واردشده است بر این امر که هر عَلَمی بلند بشود قبل از ظهور حضرت، آن عَلَم، عَلَم باطل است. آنها خیال کرده بودند که نه هر حکومتی باشد، درصورتیکه آن روایات اشاره دارد که هر کس علم بلند کند با علم مهدی، بهعنوان مهدویت بلند کند، باطل است.
امام خمینی سپس در پاسخ به این نگرشها به موضوع مهدویت و انتظار فرج، با تأکید بر اینکه به فرض وجود چنین روایاتی، وجود نگرشهایی دربارهی انجام دادن معصیت؛ خودداری از امربهمعروف و نهی از منکر و اکتفا به دعا کردن نتیجهی برداشتهای غلط از روایات و بیتوجهی به آیات قرآن است، بیاعتنایی به تشکیل حکومت را نتیجهی القا و توطئهی قدرتهای بزرگ برای دخالت نکردن مسلمانان در امور مربوط به کشورهای مسلمان اعلام کردند.
رهبر انقلاب همچنین دربارهی اندیشهای که برپایی حکومت قبل از ظهور حضرت مهدی (عج) را خلاف انتظار فرج میداند، گفتند: اینهایی که میگویند که هر علمی بلند بشود و هر حکومتی، خیال کردند که هر حکومتی که باشد این برخلاف انتظار فرج است. اینها نمیفهمند چی دارند میگویند. اینها تزریق کردهاند بهشان که این حرفها را بزنند. نمیدانند دارند چیچی میگویند.
حکومت نبودن، یعنی اینکه همه مردم به جان هم بریزند، بکشند هم را، بزنند هم را، از بین ببرند، برخلاف نص آیات الهی رفتار بکنند.
ما اگر فرض میکردیم دویست تا روایت هم در این باب داشتند، همه را به دیوار میزدیم؛ برای اینکه خلاف آیات قرآن است. اگر هر روایتی بیاید که نهی از منکر را بگوید نباید کرد، این را باید به دیوار زد. اینگونه روایت قابل عمل نیست و این نفهمها نمیدانند چه میگویند.
امام خمینی در ادامه افزودند: بله البته آن پر کردن دنیا از عدالت، آن را ما نمیتوانیم پر بکنیم. اگر میتوانستیم، میکردیم، اما چون نمیتوانیم بکنیم ایشان باید بیایند.
الآن عالم پر از ظلم است. شما یک نقطه هستید در عالم. عالم پر از ظلم است. ما بتوانیم جلوی ظلم را بگیریم، باید بگیریم؛ تکلیفمان است. ضرورت اسلام و قرآن است.
منبع:
صحیفهی امام (مجموعه آثار امام خمینی)، جلد ۲۱، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چاپ دوم، ۱۳۷۹، صص ۱۷ ـ ۱۳