تورقی بر روزشمار سالهای مقاومت؛
اعلام آمادگی عراق برای اجرای آتشبس و خروج از ایران
شورای فرماندهی انقلاب طی جلسه خود نکات زیر را تصویب کرد: آمادگی فوری عراق بهمنظور اجرای آتشبس و پایان دادن بهتمامی عملیات جنگی بهمحض موافقت ایران با اجرای این آتشبس.
به گزارش تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، شورای فرماندهی انقلاب عراق با انتشار بیانیهای اعلام کرد که به درخواست کمیته صلح اسلامی آماده است ضمن اجرای آتشبس فوری و پایان دادن به هرگونه درگیری با ایران در مدت دو هفته همه نیروهایش را از خاک این کشور خارج کند.
ارتش عراق نیز در اطلاعیه نظامی امروز خود (۲۰/۳/۱۳۶۱) اعلام کرد که فعالیتهای نظامیاش را متوقف کرده است. به گزارش رادیو بغداد، شورای رهبری انقلاب عراق در پایان جلسه خود که از ساعت ۹ شب گذشته، آغاز و تا نخستین ساعت بامداد امروز، ادامه داشت، بیانیهای را به این شرح صادر کرد:
بسمالله. در پاسخ به پیام هیئت حسن نیت اسلامی (کمیته صلح اسلامی) در شب ۱۶ ماه شعبان ۱۴۰۲ مصادف با ۹ ماه ژوئن ۱۹۸۲ (۱۹ خرداد ۱۳۶۱)، مبنی بر اجرای آتشبس میان عراق و ایران … و به پیروی از موضع پابرجای عراق برای حلوفصل عادلانه و آبرومندانه نزاع، ازآنجاکه عراق به لزوم استفاده همه امکانات برای مقابله با یورش وحشیانه صهیونیستی علیه خلق فلسطین و لبنان ایمان دارد، لذا شورای فرماندهی انقلاب طی جلسه خود در سپیدهدم روز ۱۰ ژوئن ۱۹۸۲، نکات زیر را تصویب کرد:
ـ آمادگی فوری عراق بهمنظور اجرای آتشبس و پایان دادن بهتمامی عملیات جنگی بهمحض موافقت ایران با اجرای این آتشبس. ـ آمادگی فوری عراق برای شروع فراخواندن تمامی نیروهای خود از تمامی بخشها و شهرهای ایران ازجمله قصر شیرین، مهران، سومار و خسروی … و بازگشت به خطوط مرزی بینالمللی مشروط بر اینکه این اقدام طی دو هفته انجام پذیرد.
ـ در صورت عدم دستیابی و توافق مستقیم با ایران از طریق هیئتهای میانجیگری … عراق آماده است هر تصمیم حکمیتی که از سوی کنگره اسلامی (سازمان کنفرانس اسلامی) طی اجلاس فوقالعادهای که در این خصوص برگزار میشود اتخاذ گردد، الزاماً مورد قبول قرار دهد و چنانچه ایران حکمیت کنگره اسلامی را موردپذیرش قرار نداد، عراق خود را ملزم میداند که از هر تصمیم که از سوی جنبش غیرمتعهدها یا شورای امنیت سازمان ملل متحد اتخاذ گردد استقبال کند.
اتفاق رسانههای غربی بر عجز و ناتوانی صدام در مقابله با ایران
اعلام آمادگی عراق برای برقراری آتشبس یکجانبه و عقبنشینی نیروهایش از خاک ایران توجه رسانهها و محافل سیاسی و نظامی را به خود جلب کرده است.
آنها این تصمیم را نشانه تضعیف موقعیت عراق براثر شکستهای اخیرش در خرمشهر، جلوگیری از وارد آمدن خسارات و تلفات بیشتر و نیز بهترین فرصت برای خارج کردن نیروهای عراقی از خاک ایران دانستند.
رادیو بیبیسی در اخبار ساعت ۱۹: ۴۵، با اعلام خبر انتشار بیانیه امروز عراق گفت: پیشنهادهایی که اکنون برای صلح مطرحشده است، نشاندهنده موقعیت تضعیفشده عراق در عرصه جنگ است. در این پیشنهادات صحبتی از کسب امتیازاتی که هدف از آنها حفظ آبروی عراق باشد در میان نیست و حتی برخلاف موارد پیشین خواست عدممداخله ایران در امور داخلی عراق عنوان نشده است.
خواست قبلی عراق مبنی بر حاکمیت و تمامیت شط العرب (اروندرود) مدتهاست که بیسروصدا به کنار گذارده شده است.
در موارد قبلی عراق اصرار میورزد پیش از آنکه نیروهایش را فراخواند مذاکراتی آغاز گردد یا لااقل ایران به انجام مذاکرات متعهد شود؛ ولی اکنون میگوید بهمحض آنکه ایران با آتشبس موافقت کند همه گونه اقدام نظامی را به پایان خواهد آورد و این پیشنهاد تا دو هفته، بر جا خواهد بود.
در بخش سوم طرح جدید عراق گفته میشود چنانچه تلاشهایی که درحالحاضر توسط هیئتهای گوناگون مبذول میگردد بهجایی نرسد، عراق حکمیت سازمان کنفرانس اسلامی یا جنبش اسلامی یا جنبش غیرمتعهدها یا شورای امنیت سازمان ملل را بیچونوچرا خواهد پذیرفت و ایران خواهد توانست از این سه حکم هریک را که ترجیح میدهد برگزیند.
درهرحال مقامات عراق اکنون ظاهراً امید به این بستهاند که ایران به کشاندن جنگ به درون خاک عراق وسوسه نشود.
در فرانسه، یک وابسته نظامی غربی این تصمیم دولت عراق را نشاندهنده آن دانست که این کشور قدرت ادامه جنگ با ایران را ندارد و صدام قصد دارد با اعلام آتشبس حتی بهصورت یکجانبه از وارد آمدن خسارات و تلفات بیشتر به کشورش جلوگیری کند. رادیو مونتکارلو نیز گفت: برخلاف شایعات، صدام حسین در نظر ندارد نیروهای خود را بهجای جنگ با ایران برای مبارزه علیه اسرائیل بسیج کند؛ زیرا فرماندهان ارشد عراقی بر سر این موضوع دچار اختلافنظرهای عمیقی شدهاند.
همچنین، شبکه ۳ تلویزیون فرانسه در آخرین بخش خبری امشب خود، ضمن قرائت اطلاعیه عراق گفت: هرچند عراق اظهار میدارد که میخواهد به جنگ با ایران به خاطر جنگ با دشمن صهیونیست خاتمه دهد، لیکن علت اصلی این تصمیم به نظر میرسد که شکستهای ارتش عراق بهخصوص شکست در خرمشهر که یک منطقه استراتژیک مهم در این جنگ بوده است، باشد.
روزنامه والاستریت ژورنال (چاپ امریکا) هم در شماره امروز خود، با اشاره به بیانیه عراق نوشت: به اعتقاد مقامهای آمریکایی اگر ایران پیشنهاد عراق را بپذیرد از امکان تهاجم نیروهای ایرانی به عراق و شاید به دیگر کشورهای خلیجفارس خواهد کاست. این امکان از هنگام پیروزی نیروهای ایران بر عراق موجب نگرانی ایالاتمتحده و متحدانش در منطقه شده است
. این روزنامه در پایان اضافه کرد: اشغال لبنان توسط ارتش اسرائیل ظاهراً یک فرصت مناسب مورد دلخواه عراق است که با یک بهانه آبرومندانه نیروهای خود را از خاک ایران بیرون بکشد.
منبع:
حبیبی، ابوالقاسم، روزشمار جنگ ایران و عراق: آزادسازی خرمشهر؛ پایان رؤیای تجزیه ایران، (کتاب نوزدهم)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران ۱۳۹۸، صص ۸۶۵، ۸۶۶، ۸۷۴، ۸۷۵