در یکی از تابستانهای سالهای تبعید، سوم مهر ۱۳۵۲ برای آیتالله خامنهای فرصتی شد تا راهی طبس شود و با آقای حسینعلی منتظری که به این شهر تبعید شده بود، دیدار کند. این ملاقات تنها یک دیدار ساده نبود؛ محور آن جنگ اعراب با اسرائیل بود و منتظری پیامی برای حمایت از ملت و دولت مصر و تبریک پیروزیهای ارتش این کشور آماده کرده بود.
آیتالله خامنهای شخصاً پیگیری کرد که این پیام بهطور گسترده پخش و تکثیر شود. گفتوگو و اقدام مشترک آنها، نشان از اهمیت و حساسیت مسائل منطقهای و همبستگی با مردم مسلمان داشت.
روایت دقیق این دیدار و جزئیات آن در صفحات ۴۸۶ تا ۵۰۳ کتاب «شرح اسم» به رشته تحریر درآمده است. این کتاب در تابستان ۹۱ توسط موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی به قلم هدایتالله بهبودی، منتشر شده و مطالعه آن خالی از لطف نیست.
دیدار در تبعید
آقای حسینعلی منتظری یکی از ۲۵ روحانی تبعیدی بود که اخیراً در قم دستگیر و به مناطق مختلف ایران نفی بلد شده بودند. […]
سوم مهر بود که آقای خامنهای همراه تنی چند از دوستان و آشنایان، برای دیدار با آقای منتظری، راهی طبس شد. رفت و برگشت آنان دو روز طول کشید. واعظ طبسی هم با فولکس پسرعمویش به طبس رفت و با آقای منتظری دیدار کرد.
پیامی برای حمایت از مسلمانان
ارتباط آقایان خامنهای و طبسی با آقای منتظری ادامه داشت؛ چه مستقیم و چه غیرمستقیم. یکبار شیخ جواد حافظی با دلالت آقایان خامنهای و طبسی برای ملاقات آقای منتظری به طبس رفت[۱] و احتمالاً در برگشت پیام آقای منتظری خطاب به انورسادات را با خود آورد و تکثیر کرد.
این پیام به مناسبت جنگهای اعراب و اسرائیل، و در حمایت از دولت و ملت مصر در نبرد با اسرائیل و تبریک پیروزیهای ارتش مصر نوشته شده بود. آقای خامنهای اعتقاد داشت «اگر بتوانیم کمک مالی از طریق مسلمانها به اعراب بکنیم و این مطلب به مردم هم گفته شود» خوب است.[۲]
پیام آقای منتظری در مشهد نماند و توسط پست به برخی از نقاط کشور فرستاده شد. جمعبندی اداره کل سوم از اخبار و اطلاعات گردآمده چنین بود که سیدعلی خامنهای در توزیع آنها دخالت داشته و بهاحتمال قوی این عمل از ناحیه وی صورت گرفته است.[۳] […]
تحت نظر
روز چهاردهم فروردین بود که بار دیگر برای ملاقات آقای منتظری راهی طبس شد، خبرها حکایت از آن داشت که وی پس از دیدار با آقای منتظری به یزد رفته، از آنجا به تهران میرود. ازاینرو موضوع به ساواک تهران اطلاع داده شد تا مراقبت او در پایتخت ادامه یابد.
پرویز ثابتی هم از ساواک تهران خواست «با دادن آموزشهای لازم به منابع و همکاران افتخاری… اعمال و رفتارش تحت مراقبت قرار گیرد.»[۴] در آن دیدار آقای منتظری از حضور مجدد آقای خامنهای بسیار خرسند شد و از این که چندین بار او را در تبعید یاد کرده، و از هر کمکی که در توان داشته دریغ نکرده، بسیار تشکر نمود.
همچنین به ساواک یزد نیز خبر دادند که با رسیدن آقای خامنهای به یزد، طی مدت اقامت، «دقیقاً از وی مراقبت»[۵] شود.
[۱] همان، از ۹ ه به ۳۱۲، شم ۱۰۵۷۴/۹ ه، مورخ ۲۹/۸/۵۲
[۲] همان، از ۹ ه به ۳۱۲، شم ۱۰۴۲۱/ه، مورخ ۱۵/۸/۵۲
[۳] همان، از ۳۱۲ به ساواک خراسان، شم ۱۰۶۳۲/۳۱۲ ه، مورخ ۲۷/۱۰/۵۲
[۴] همان، نامه اداره کل سوم به رئیس ساواک تهران، شم ۲۳۰/۳۱۲، مورخ ۱۹/۱/۵۳
[۵] همان، از ۳۱۲ به ساواک یزد، شم ۲۲۹/۳۱۲، مورخ ۱۹/۱/۵۳