علیرضا ملوندی، خبرنگار
غزه در بحران، مجموعهای است که به همت فرانک بارات جمعآوری و تدوین شده و طی آن ایلان پاپه، مورخ مشهور اسرائیلی و نوام چامسکی اندیشمند آمریکایی در مقالات و گفتگوهایی از زوایای مختلف به موضوع فلسطین و خصوصا بحران غزه میپردازند و انتشارات ثالث با ترجمه محسن عسکری جهقی آن را منتشر کرده است.
بارات در مقدمه کتاب اینگونه میگوید که در سال 2005 اولین ایمیلش به چامسکی را ارسال کرد و او پاسخ سوالاتش را داد. این گفتگوهای مکتوب رایانهای مستمرا ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال 2010 و یکسال پس از جنگ 22 روزه غزه، بارات تصمیم گرفت یادداشتها و گفتگوهای اختصاصی از چامسکی و ایلان پاپه را جمعآوری و تدوین کند تا در کنار یکدیگر تصویر شفافی از آنچه بر سر فلسطینیان مخصوصا در غزه میآید ارائه دهد. بارات یک فعال حقوق بشری انگلیسی در زمینه فلسطین و رئیس «شبکه عمل قانونی برای فلسطین» است که طی سالهای اخیر فعالیتهای زیادی برای مبارزه با رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم فلسطین انجام داده است.
این کتاب هشت فصل دارد و که در چهار فصل آن مقالات پاپه در مورد موضوع منازعه فلسطین و اسرائیل را میخوانیم. چامسکی در این کتاب دو مقاله و یک مصاحبه با بارات دارد و یک فصل هم به گفتگوی سهجانبه بارات، چامسکی و پاپه اختصاص یافته است.
فصل اول کتاب شامل گفتگویی است که در سال 2007 و یکسال پس از جنگ 33 روزه حزبالله با رژیم صهیونیستی میان بارات و چامسکی شکل گرفته است. چامسکی در این فصل که با عنوان سرنوشت فلسطین است، به تحلیل و بررسی عملکرد آمریکا در قبال رژیم صهیونیستی، کارکرد جنبش تحریم اسرائیل، وضعیت افکار عمومی آمریکا در برابر رژیم صهیونیستی، موضوع راه حل دو دولتی و مواجهه آمریکا با انتخابات 2006 فلسطین میپردازد.
در فصل دوم با عنوان گوشههایی از تاریخ: مداخلات ایالاتمتحده در مسئله فلسطین ایلان پاپه به کالبدشکافی تاریخی موضوع روابط آمریکا با صهیونیسم و رژیم صهیونیستی میپردازد. او سرنخ این روابط را جایی در میانه قرن نوزدهم میلادی پیدا میکند؛ وقتی که یک کشیش سوئیسی به نام ساموئل گوبات مدرسهای در نزدیک یافای فلسطین میسازد. پاپه این روند زمانی پیوسته را تا دوران معاصر دنبال میکند و به پیچیدگی روابط آمریکا و اسرائیل که ترکیبی از باورهای مذهبی مسیحیان صهیونیست و نظریات روابط بینالملل مورگنتائو و والتز است میپردازد.
فصل سوم این کتاب مقالهای دیگر از پاپه است که موضوع مهمی به نام «روز نکبت» را واشکافی تاریخی میکند. پاپه در این مقاله با بررسی اسناد و مدارک مختلف تاریخی این واقعیت را پیشروی مخاطب میگذارد که پاکسازی قومی نه یک اتفاق بلکه یک رویه و باور در رژیم صهیونیستی است و این رژیم با برنامه و هدفمند این طرح را خصوصا در سالهای 1947 تا 1954 در پیش گرفته بوده است.
فصل چهارم یعنی «غزه ۲۰۰۹: تمام این درندگان را یکجا نابود کنید» مقالهای است از نوام چامسکی که به جنایتهای رژیم صهیونیستی با همدستی آمریکا در جنگ 22 روزه علیه غزه میپردازد. چامسکی در این مقاله با دلایل مختلف ثابت میکند که رژیم صهیونیستی نهتنها مرتکب جنایات جنگی مختلف شده بلکه اساسا هیچ حق مشروعی برای حمله به غزه نداشته است. او ایالات متحده را یکی از شرکای اسرائیل در این جنایت میداند و به انواع و اقسام روشهای رژیم صهیونیستی برای انهدام زندگی در غزه اشاره میکند.
فصل پنجم این کتاب مقالهای از ایلان پاپه با نام «طرحی برای ایجاد جنبش تک دولتی: تاریخ پر فراز و نشیب» است. پاپه در این فصل پیشینه ایده یک دولت و دو ملت را بررسی میکند.
در سال 2010 بود که رژیم صهیونیستی به کشتی حامل کمکها به مردم فلسطین با عنوان کاروان آزادی حمله کرد. این حمله بهانهای برای گفتگوی سهجانبه بارات، پاپه و چامسکی با عنوان «محصور کردن مردم فلسطین» شد که فصل ششم کتاب غزه در بحران را شکل داده است. محور اصلی این گفتگو، جنبش تحریم اسرائیل و نقش ایالات متحده آمریکا در حمایت بیقید و شرط از جنایات رژیم صهیونیستی است.
هفتمین فصل کتاب به مقاله ایلان پاپه در مورد تلاشهای رژیم صهیونیستی برای نسلکشی در غزه اختصاص دارد و در هشتمین فصل هم با عنوان «صلح خاورمیانه، صلحی که ممکن است اتفاق بیفتد اما نخواهد افتاد» تاملات چامسکی در مورد صلح در خاورمیانه را میخوانیم.
مهمترین نکتهای که در مورد «غزه در بحران» باید گفت این است که این کتاب از آنجا که شامل مقالات و تاملات دو پژوهشگر برجسته در زمینه فلسطین است برای کسانی که علاقهمند به مطالعه در این زمینهاند حتما مفید خواهد بود.