عملیات نجات زندان قصر

شورش در زندان قصر

در ۱۲ فوریه ۱۹۷۹، یک گروه خشمگین به زندان قصر در تهران حمله کردند که با آزاد شدن بیش از ۱۱هزار زندانی همراه شد. این گروه اصلاً خبر نداشتند که حمله آن‌ها به زندان جزیی از یک نقشه از پیش طراحی شده توسط سرویس مخفی ایالات متحده است. این اتفاق در آستانه انقلاب اسلامی رخ داد. دو ماه پیش از این شورش، دو تن از مدیران کمپانی آمریکایی الکترونیک دیتا سیستمز (EDS) که در زمینه نصب سیستم‌های کامپیوتری در ایران فعالیت می‌کرد، به جرم فساد دستگیر و زندانی شدند.

موسس این کمپانی، روس پروت بود که بعد‌ها نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده شد. وقتی که وی نتوانست از طریق مذاکره دو مدیر زندانی خود را آزاد کند، سراغ گروهی از نیرو‌های سابق نظامی رفته و از آن‌ها کمک خواست، بدین ترتیب بود که عملیات موسوم به «عملیات پای داغ» شکل گرفت.

در حین آماده شدن شرایط برای نجات این دو زندانی، آن‌ها را به زندان قصر منتقل کردند. از آنجایی که هیج عملیات نظامی نمی‌‎توانست آن‌ها را از این زندان آزاد کند، پروت نقشه دیگری ریخته و از یکی از کارکنان ایرانی دیتا سیستمز به نام رشید کمک گرفت.

در عصر روز ۱۲ فوریه آن سال، رشید گروهی از افراد مخالف حکومت شاه را رهبری کرده و آن‌ها را متقاعد کرد که تعدادی از انقلابیون در زندان قصر زندانی شده‌اند. بدین ترتیب بود که آن‌ها به زندان حمله کرده و همه زندانیان را آزاد کردند و رشید توانست در خفا، دو رییس خود را نیز آزاد نماید. در نهایت این دو به کمک عوامل پروت از کشور خارج شدند.