اشاره: در میان کشمکشهای سخت دولت ایران و دولت انگلستان در دوران نهضت ملیشدن نفت، دولت آمریکا در نقش میانجی وارد این معرکه شد. اما در حقیقت آمریکاییها در قضیه نفت ایران، فقط منافع خود را در نظر داشتند و میانجیگری آنان عملاً به گذشت زمان به ضرر ایران کمک میکرد. در طول این زمان هم با اختلافافکنی بین رهبران نهضت یعنی آیتالله کاشانی و دکتر مصدق، سرانجام نهضت را به بنبست کشانده و با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ آخرین ضربه خود را بر پیکر نهضت ملیشدن نفت فرود آوردند.
*******
مجله خواندنیها؛ ۲۲ آذر ۱۳۳۱:
بحث در اطراف اعلامیه اخیر وزارت امورخارجه آمریکا و تغییرات احتمالی سیاست آمریکا در ایران مسائل دیگر داخلی و خارجی را فعلاً تحتالشعاع قرار داده است.
«اطلاعات» و «کیهان» با انتشار اخبار مفصل و امیدبخش در خصوص این اعلامیه نسبت به تغییر سیاست آمریکا در ایران ابراز امیدواری کردهاند، ولی «باختر امروز» طی سرمقالهای که در این خصوص انتشار داده نوشته است که «دولت دموکرات آمریکا خواسته است با انتشار این اعلامیه یک بار دیگر کمک خود را به دستگاه انگلیسها تمام بکند و در زیر لفافه بیطرفی، شرکتهای خریدار نفت را به عواقب قضایی و محاکماتی موهوم بترساند تا از فعالیت بازمانند و در سیاست محاصره اقتصادی لندن فتوری راه نیابد.»
بدبینی نسبت به اعلامیه وزارت امورخارجه آمریکا، «باختر امروز» را از خوشبینی نسبت به آینده بازنمیدارد. باختر امروز امیدوار است که «دالس» از تعقیب سیاست «آچسن» دست بردارد. زیرا آمریکا اگر باز هم بخواهد پابپای سیاست انگلیسها در خاورمیانه قدم بردارد، باد میکارد و توفان درو خواهد کرد.
اما روزنامههای مخالف نه به «حال» امیدوارند و نه از آینده دلخوشی دارند. «داد» پس از اینکه اعلامیه وزارت امورخارجه آمریکا را با آخرین پیشنهادات انگلستان مقایسه میکند چنین نتیجه میگیرد که در سیاست آمریکا نسبت به ایران هیچگونه تغییری حاصل نشده و دولت آمریکا با اعلامیه اخیر خود خواسته است دولت ایران را کماکان در حال خوف و رجاء نگاهدارد. «داد» نسبت به آینده هم امیدوار نیست و مینویسد که «دالس» همان سیاست «آچسن» را تعقیب خواهد کرد و دولت آمریکا خود را از قضیه نفت ایران کنار خواهد کشید.
«مرد آسیا» نیز در این خصوص با «داد» هم عقیده است و مینویسد که «علیرغم پیشبینیهای بعضی از محافل، از حکومت جدید آمریکا نیز نور امیدی به دلها نمیتابد و چشمدوختن به کاخ ابیض[=کاخ سفید] و تصمیمات آینده آمریکا، جز اتلاف وقت و راکد ماندن اختلافات ضروری اقتصادی که مملکت هماکنون تشنه آنست، نتیجهای حاصل نخواهد شد.»